چگونه از امن بودن تشعشعات دکل موبایل در نزدیکی محل سکونت خود مطمئن شویم

  دکل های موبایل این روزها به یک جزء جدایی ناپذیر از محیط زندگی ما تبدیل شده‌اند و وظیفه برقراری ارتباط ما با یکدیگر را از طریق یک شبکه مخابراتی بر عهده دارند. از سال‌های گذشته هر سه اپراتور موبایل در ایران، شبکه‌های سلولی خود را توسعه داده و آنها را بزرگ و بزرگ‌تر کرده‌اند، به گونه‌ای که اکنون کمتر نقطه‌ای در ایران یافت می‌شود که در آنجا نتوان با تلفن همراه صحبت کرد یا نتوان از دیتای اینترنت در تلفن همراه بهره گرفت. اما چطور می‌توان از امن بودن میزان تشعشعات این آنتن‌ها مطمئن شد؟
  در سال‌های اخیر با رشد تکنولوژی شبکه موبایل و اقدام به نوسازی زیرساخت این شبکه از سوی اپراتورهای موبایل، تعداد آنتن‌ها نیز رو به افزایش گذاشته است. بدین صورت در هر محله از شهرها می‌توان چندین آنتن موبایل در نزدیکی مکان‌های مسکونی و یا بر فراز خانه‌ها مشاهده کرد. چنین اتفاقی نگرانی از بابت میزان تشعشعات آنتن‌ها را به وجود آورده است و همچنین باعث دامن زدن به شایعه‌های گسترده‌ای شده که مبنای علمی و دقیقی ندارند.

براساس گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت و همچنین سازمان انرژی اتمی ایران، آنتن‌های موبایل خطری برای شهروندانی که در نزدیکی آنها سکونت دارند ایجاد نمی‌کنند، به شرط آنکه تشعشعات آنتن‌ها از حد مجاز عبور نکند.

  همه اپراتورهای فعال موبایل در ایران باید یک پروانه ضروری را برای فعالیت خود دریافت کنند. این پروانه، موسوم به «پروانه اشتغال به کار پرتوکاران و بهره برداری از منابع پرتوزا» از سوی سازمان انرژی اتمی به اپراتورهای موبایل اعطاءمی‌شود که هر سه سال یک‌بار نیاز به تمدید شدن دارد.
  مبنای این پروانه، استاندارد و بی‌خطر بودن تجهیزات مخابراتی در سطح شهرها برای شهروندان است. در واقع هر اپراتور برای دريافت پروانه اشتغال و همچنین تمدید آن، متعهد می‌شود تا ضوابط مدون اين امور و استاندارد ملی ايران را در ارتباط با پرتوگيری عموم مردم رعايت نمايد.
  سازمان انرژی اتمی ایران از سال ۱۳۸۰ تشعشعات آنتن‌های موبایل را اندازه گیری می‌کند و در یکی از آخرین گزارش‌های خود خبر می‌دهد که در بیشتر موارد، شدت پرتو راديويی ناشی از آنتن‌های BTS نه تنها از حد پرتوگيری عموم مردم براساس استاندارد ملی بيشتر نبوده، بلكه در اغلب موارد از يک صدم اين حد نیز كمتر بوده است. با این وجود، در سال‌های گذشته تدابیری اندیشیده شده است تا خود شهروندان نیز بتوانند نسبت به تشعشعات آنتن‌های موبایل در نزدیکی محل کار یا سکونت خود آگاهی بیشتری پیدا کنند و در صورت نگرانی، قادر به انجام اقداماتی باشند.
  سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در سایت خود می‌نویسد: «تا کنون فاصله مشخصی جهت نصب آنتن های مخابراتی از اماکن مسکونی تعیین نشده است، چراکه فاصله در کنار پارامترهای دیگری چون توان تشعشعی و زاویه تابش آنتن تعیین کننده استاندارد یا غیر استاندارد بودن حدود تشعشعات یک آنتن است. لذا در صورت وجود نگرانی از تشعشعات آنتنی در مجاورت مکانی مسکونی می بایست موضوع از طریق ثبت شکایت در سامانه شکایات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی پیگیری شود تا پس از انجام اندازه گیری های لازم رأی نهایی در خصوص مجاز یا غیرمجاز بودن حدود پرتودهی آنتن مورد نظر از سوی سازمان انرژی اتمی ایران صادر شود.»

مهمترین پارامترهایی که تعیین کننده استاندارد بودن حدود تشعشعات در اطراف یک آنتن هستند عبارتند از

1. فرکانس دقیق رادیویی کار
   1. ارتفاع نقطه مورد نظر اندازه گیری، از سطح زمین مسطح
   2. پستی و بلندی های اطراف آنتن
   3. معیار قدرت تشعشعی قابل قبول
   4. ارتفاع دکل و آنتن از سطح زمین مجاور
   5. زاویه Tilt یا زاویه ارتفاع آنتن و زاویه Azimuth یا زاویه افقی آنتن
   6. نمودار تشعشعی آنتن
   7. بهره آنتن
   8. توان فرستنده