دکل‌های مخابراتی انواعی از دکل‌ها هستند که برای کاربردهای مخابراتی از قبیل نصب دیش‌های ماکروویو، آنتن‌های رادیو، تقویت آنتن‌های موبایل، آنتن‌های بیسیم و… مورد استفاده قرار میگیرد.همانطور که در تعاریف دکل های خود ایستا گفته شده ازاین دکل ها برای کاربردهای زیر استفاده می شود:
• نصب آنتن های مایکروویو (Microwave)
• نصب آنتن های موبایل (Mobile)
• نصب آنتن های بیسیم (Wireless)
ما در اینجا می خواهیم به معرفی انواع آنتن ها بپردازیم:• نصب آنتن های مایکروویو (Microwave)
• نصب آنتن های موبایل (Mobile)
• نصب آنتن های بیسیم (Wireless)
انواع آنتن
-1آنتن شلاقی يا Omni يا Rod -2 آنتن هایی كه در باند UHF يا VHF كار مي كنند. 3-آنتن هایی كه در باند SHF كار مي كنند. -4 آنتن های پسيو يا Reflector :حال به تفصیل به شرح توضیحاتی در موردشان می پردازیم:
-1 آنتن شلاقی يا Omni يا :Rod
عمدتا اين نوع آنتن ها به صورت يک ميله هستند که انتشار امواج در اين گونه آنتن ها به صورت
مدور و درتمام جهات است و از جمله سيستم هايی که مورد استفاده قرار میگرند عبارتند از: سیستمهای بی سيم معمولی, ايستگاه های فرستنده و گيرنده سيار, سيستم های RSS و DRMAS اتومبيل های امداد و نجات و ... روش نصب این آنتن ها به صورت عمودی می باشد و در باند HF كار مي كنند. و برای انتشار يا دريافت موج نيازی به ديد مستقيم ندارند.
.jpg)
نمایی از آنتن های شلاقی
شکل انتشار امواج
2-آنتن هایی كه در باند UHF يا VHF كار مي كنند:
اين آنتن ها به صورت های متنوعی ساخته می شوند که براي ارسال يا دريافت امواج و ارتباط باايستگاه مقابل نياز به ديد مستقيم دارند.انتشار امواج در اين نوع آنتن ها معمولاً به وسیله المانی به نام دايپل صورت می گيرد. و طول اين دايپل به اندازه نصف طول موج منتشر شده است. چون استفاده از يک دايپل به تنهایی برای انتشار بهره يا گین صفر می دهد بنابراین برای افزايش بهره اين گونه آنتن ها ميله ای در فاصله ای معين در يک طرف آن قرار می دهند تا موج تنها به يک طرف منتشر شود.
ميلة مذکور با باز نشر امواجی كه در صفحه دايپل و به سمت آن منتشر می شود باعث افزايش قدرت تشعشع آن می گردد.
گاهی اوقات به جای يک ميله از چند ميله و يا از يک صفحه استفاده می گردد. که به اين ميله يا صفحه ،آينه و يا منعكس كننده Reflector می گویند. به اين گونه آنتن ها آنتن های ياگی نیز می گويند. نحوه قرار گیری دايپل و آنتن ياگی نسبت به سطح زمين، بستگی به پلاريزاسيون مورد نياز دارد .اگر پلاريزاسيون افقی باشد آنتن را بصورت موازی با سطح زمين و اگر پلاريته عمودی باشد آنتن را عمود بر سطح زمين نصب می نمایيم.
.png)
نمونه آنتن شش شاخه ياگی با پلاريزاسيون عمودی
همان طوری كه در بالا ذکر شد سایز دايپل بستگی به طول موج منتشره داشته و نسبت معکوس دارد بدین صورت که وقتي فركانس موج بالا مي رود اندازه دايپل مربوط به آن كوچک مي شود. در باند فركانسی UHFمي توان از آنتن های با رفلكتور صفحه ای مشبک استفاده کرد. اين گونه رفلكتورها ازصفحه ای تشكيل می شود كه از ميله های موازی هم ساخته شده است که فاصله ميله ها به طول موج فركانس بستگی دارد. صفحه مورد نظر را به شکل سهمی در مي آورند و سطح مقطع آن به صورت دايره است. مرکز قرارگیری دايپل در مركز كانونی اين رفلكتور است و هنگام تشعشع آنتن موج به اين صفحه برخورد نموده و به صورت دسته اشعه های موازی از آن خارج مي شوند.
خاصيت اين گونه آنتن ها بهره یا گین بالا است و اين بهره نسبت مستقيم با قطر آن دارد. حالت قرار گیری دايپل نسبت به زمين پلاريته آن را تشكيل می دهد. به دلیل سبکی فلز آلومینیوم ميله های تشكيل دهنده صفحه رفلكتور را از آن می سازند. در بستن اين گونه آنتن ها باید به این نکته توجه کرد که دو آنتن مقابل می بايست دارای پلاريته يكسان باشند.
.png)
نمونه هایی از آنتن هایی با رفلكتور مشبک Grid
3- آنتن هایی كه در باند SHF كار مي كنند:
در باند SHF با توجه به اینکه فركانس بالای امواج طول موج كوتاه گرديده بنابراین برای تشعشع از المان دايپل استفاده نمی شود و به جای آن از المانن دیگری که شکل آن شبیه شیپور می باشد به نام هورن، استفاده ميگردد. برای انتشار امواج در مقابل هورن صفحه ای سهمی شکل قرار می دهند به طوری كه هورن در مركز كانونی آن قرار گيرد.
دراین گونه آنتن ها هورن به عنوان چشمه موج تشعشع نموده و امواج را به سمت سطح سهمی ارسال می کند، اين سطح نيز به عنوان منعكس كننده Reflector عمل كرده و امواج را به صورت دسته اشعه موازی برمی گرداند و به سمت آنتن سمت مقابل مي فرستد. اين گونه آنتن ها را آنتن پارابولی يا بشقابی و يا ديش گويند و بهره آن متناسب با قطرشان است. به هورن كلمة Feed يا تغذيه نيز اطلاق می گردد. پلاريزاسيون اين گونه آنتن ها بستگی به پلاريزاسيون فيدهورن آن دارد لذا در شناسایی پلاريته فيدهورن باید دقت كامل شود. بعضی از آنتن ها را با دو پلاريته مورداستفاده قرار می دهند كه در اين حالت احتياج به هورن مخصوصی به نام دوال پلارايزد Dual Polarized داريم.
نمونه ای از آنتن پارابولی روكش دار و بدون روکش
نمونه هایی از هورن هاي تک و دوال پلاريته
-4 آنتن های پسيو يا :Reflector
آنتن هایی كه در بالا در مورد آنها به توضیح پرداختیم راآنتن هاي فعال يا Active می گویند. در بعضی موارد كه نیازی به ساخت ایستگاه نیست و يا برای نقاطی كه كور بوده و دو آنتن ديد مستقيم ندارند برای رساندن امواج به آنتن از صفحات صافی كه همانند آینه عمل می كنند استفاده می شود بدين معنی كه هر موجی با هر زاويه ای از يک نقطه معين به آن ارسال گردد همان موج را با همان زاويه به جهت ديگری انعکاس می دهند به اين آنتن ها رفلكتور يا پسيو می گویند.
گاهی نیز از دو آنتن معمولی برای اين كار استفاده می شود. بدين صورت كه آنها را پشت به پشت هم قرار می دهند به طوری كه موج در رفت و برگشت به دو ايستگاه مقابل فقط از اين دو آنتن می گذرد اين گونه آنتن ها را نيز پسيو يا غيرفعال می گويند.
نصب پايه آنتن پسيو همانند نصب يک دكل معمولی است و نصب قطعات مربوط به صفحه مانند نصب آنتن روی دكل مستلزم دقت زیاد می باشد ، به دلیل محدودیت حد تنظیم منعکس کننده ها روی پایه مربوطه، درتعيين محل نصب پايه لازم است دقت زيادی بكار برده شود.
نكته مهم ديگر تنظيم و تراز پسيو بوده و سطح منعكس كننده می بايست صاف, يكنواخت و بدون فرورفتگی باشد.
نمای ظاهری دستگاه پسيو به همراه قطعات مربوطه