آشنایی با انواع فلنج و کاربردهای آن
فلنچ Flange به قطعه یا صفحه ای دیسک مانند گفته می شود که بروی آن سوارخ هایی قرار گرفته است که معمولا به صورت جفتی و به کمک پیچ و مهره یا گسکت دو قطعه را به یکدیگر وصل می کنند. در واقع فلنج ها پرکاربردترین اتصال دهنده لوله، شیرآلات و قطعات به شمار می روند.
فلنج چیست؟
فلنچ Flange به قطعه یا صفحه ای دیسک مانند گفته می شود که بروی آن سوارخ هایی قرار گرفته است که معمولا به صورت جفتی و به کمک پیچ و مهره یا گسکت دو قطعه را به یکدیگر وصل می کنند. در واقع فلنج ها پرکاربردترین اتصال دهنده لوله، شیرآلات و قطعات به شمار می روند. مزیت مهمی که فلنج ها دارند این است که زمانی که دو عدد لوله را مستقیما به یکدیگر جوش دهید و بخواهید آن ها را از هم جدا کنید باید این کار را به وسیله برشکاری انجام دهید اما در صورتی که از فلنج ها استفاده می کنید، می توانید این کار را با باز و بسته کردن پیچ و مهره ها به راحتی انجام دهید.
انواع فلنج
فلنج با سطح ساده (Flat Face) FF
در این نوع فلنج زمانی که اتصال صورت میگیرد سطح دو فلنج باید صاف Flat باشد. برای اتصال شیر ها ، اتصالات چدنی و خطوط فشار پایین مانند Cooling water-CWR-CWS که نشتی اهمیت زیادی ندارد باید این نوع فلنج را استفاده کرد. معمولا فلنج های چدنی و فولادی که در فشار های کم به کار می روند دارد از این نوع ساخته می شوند. فلنج ساده ارزانترین فلنج موجود در بازار می باشد.
.jpg)
تصویر شماره 1 - فلنج با سطح ساده (FF (Flat Face
فلنج نر و ماده Flange Male & Female
این نوع فلنج ها به شکل نر و ماده به یکدیگر متصل می شوند که یکی از آن ها سطحی برآمده دارد و دیگری دارای سطح فرورفته است. سطح برآمده در فلنج دارای ارتفاع 6.4 میلیمتر و عمق فرورفتگی در فلنج ماده 5 میلی متر است. کاربرد این نوع فلنج در بخش پایپینگ، پتروشیمی، صنعت نفت و گاز و آبرسانی می باشد.
تصویر شماره 2 - فلنج نر و ماده Flange Male & Female
فلنج گلودار جوشی Welding Neck Flange
این نوع فلنج که با فلنج گردن جوشی نیز شناخته می شود به وسیله جوشکاری به گردن لوله متصل می گردد. فلنج های گلودار جوشی غالبا برای کابردهای فشار بالا و دمای زیر صفر استفاده می شود. این گردن مخلوطی شکل، با شیب ملایمی به دیوار لوله یا اتصالات مربوطه متصل می شود.
تصویر شماره 3 - فلنج گلودار جوشی Welding Neck Flange
فلنج با سطح برجسته (RF (Raised Face
در این نوع فلنج ها سطح فلنج لایه ا ی دارد که این لایه باعث می شود سطح فلنج برجسته شود. طبق استاندارد مقدار مشخص شده برجستگی در تمام کلاس های 150 و 300 برابر با 1.6 mm و کلاس های بالاتر 6.4 mm می باشد. روش ساخت این نوع فلنج در استاندارد mss-sp-6 مشخص گردیده است.
تصویر شماره 4 - فلنج با سطح برجسته (RF (Raised Face
فلنج جوشی ساکت Socket Weld Flange
فلنج جوشی ساکت محفظه ای دارد که محل قرار گیری لوله می باشد. این نوع فلنج ها هم از داخل جوشکاری می شوند و هم از خارج. اگر جوشکاری از داخل انجام شود این کار مقاومت استاتیک و مقاومت در برابر خستگی در آن را بالا می برد.
فلنج جوشی ساکت در سیستم های لوله کشی که فشار کاری در آن زیاد است کاربرد فراوانی دارد. این فلنج ها اساسا برای استفاده در سایزهای کوچک ولی فشار بالا ساخته شده است. یکی از معایبی که این فلنج دارد فاصله انبساطی ایجاد شده در آن است. این فاصله باعث می شود که در سیستم های لوله کشی استنلس استیل از این فلنج استفاده نکنند به این دلیل که مشکل خوردگی ایجاد می کند.
تصویر شماره 5 - فلنج جوشی ساکت Socket Weld Flange
فلنج رزوه ای (Threaded Flange)
فلنج رزوه ای به فلنج دنده ای نیز معروف است. داخل این فلنج رزوه کاری شده است و مزیت اصلی آن این است که این قابلیت را فراهم می کند که اتصال بدون عملیات جوشکاری انجام شود. فلنج های رزوه ای برای کاربرد در فشار و دمای بالاتر مناسب می باشند.
تصویر شماره 6 - فلنج رزوه ای (Threaded Flange)
اوریفیس فلنج (Orifice Flange)
یکی از انواع فلنج گردن دار فلنج اوریفیس می باشد. از این نوع فلنج برای مسدود کردن جریان و کاهش فشار استفاده می شود. سوراخ هایی که بروی این فلنج قرار گرفته برای اندازه گیری جریان سیال مایع یا گاز به کار می رود.
تصویر شماره 7 - اوریفیس فلنج (Orifice Flange)
فلنج کور Blind Flange
فلنج های کور بدون سوراخ ساخته می شوند و برای مسدود کردن انتهای خطوط لوله، شیرآلات و دهانه های منبع تحت فشار مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع فلنج به لحاظ فشار داخلی و بارگذاری پیچ، مخصوصا در سایز های بزرگ سخت ترین فلنج ها به شمار می رود.
.jpg)
تصویر شماره 8 - فلنج کور Blind Flange
فلنج روکار
مزیتی که فلنج روکار دارد این است که می توان از آن برای تمام فشار ها استفاده کرد و لازمه آن استفاده در فشارهای 150 و 300 است. جوش داخلی این نوع فلنج در مقایسه با دیگر فلنج ها از جمله گرد دندانه دار بیشتر است. نصب این فلنج بسیار راحت است ولی مقاومت آن در برابر فشار داخلی و خستگی کمتر از فلنج گردان دار است.
تصویر شماره 9 - فلنج روکار
فلنج ته کوب Stub End
فلنج ته کوب Stub نوعی فلنج است که در فشارهای پایین و غیر حساس به کار می رود و یکی از شیو های ارزان بند و بست فلنج ها می باشد.
تصویر شماره 10 - فلنج ته کوب Stub End
فلنج لپ جوینت Lap joint
از فلنج لپ جوینت برای اتصالات ته کوب استفاده می شود. لوله به انتهای فلنج ته کوب جوش داده میشود و فلنج لپ جوینت می تواند در اطراف فلنج ته کوب به راحتی چرخش کند. این نوع فلنج معمولا برای کاربردهایی استفاده می شود که به باز و بسته کردن زیادی نیاز نباشد.
تصویر شماره 11 - فلنج لپ جوینت
کاربرد فلنج در صنعت
1- ساخت محفظه های خلا با فلنج
2- اتصال دهی دکل های مخابراتی
3- تولید کفش اسکی با کمک فلنج
4- کاربرد در صنایع نفت و گاز
5- استفاده در تجهیزات بیمارستانی
6- استفاده در خطوط لوله انتقال سیال
7- کاربرد فلنج در تجهیزات آتش نشانی
8- کاربرد فلنج در تاسیسات هسته ای
9- کاربرد فلنج در صنعت و تاسیسات