نگاهی به مقایسه میان تعداد آنتن های مخابراتی اپراتورهای ایران با دیگر کشورهای جهان
اپراتورهای موبایل ایران گرچه در سال های اخیر در تلاش بوده اند تا تکنولوژی های روز را وارد زندگی شهروندان کنند اما در گزارش میدانی دیجیاتو مشاهده شده که بعضی از کاربران از وضعیت آنتن دهی راضی نیستند.
مشکل آنتن دهی در شهرهای ایران، از جمله کلان شهرها کاملاً با تعداد «پایگاه های استقرار فرستنده و گیرنده» (BTS) و نحوه قرار گرفتن آنها مرتبط است. BTS که حالا با نام «آنتن موبایل» نیز شناخته می شود در حقیقت آخرین حلقه تجهیزات مخابراتی است که موبایل یا دستگاه ارتباطی شما به آن متصل می شود.
اپراتورهای مخابراتی روی کاغذ قادر هستند که این پایگاه ها را افزایش دهند و همچنین می توانند شبکه سلولی خود را بهینه تر کرده و یا به بیشتر شدن وسعت پوشش آن را کمک کنند. در این مقاله قصد داریم نگاهی داشته باشیم به روند توسعه و گسترش آنتن های موبایل در بعضی از کشورها و سپس وضعیت فعلی کشور خودمان را بررسی می کنیم.
نگاهی به وضعیت چین، هند و ترکیه
در بین سه اپراتور برتر چین، شرکت «China Mobile» کاربران بیشتری را تحت پوشش خود قرار داده. این اپراتور گزارش می دهد که سال ۲۰۱۴ را با ۷۲۰ هزار BTS ارائه دهنده 4G تکمیل کرده در صورتی که در انتهای سال ۲۰۱۵، تعداد BTS های 4G را به ۱.۱ میلیون عدد رسانده. در میانه سال ۲۰۱۶ بود که همین اپراتور خبر داد که تا پایان سال، تعداد BTS های مجهز به فناوری 4G را در چین به ۱.۴ میلیون عدد خواهد رساند.
با توجه به آخرین آماری که از وضعیت آنتن های مخابراتی هند به دست آمده (دسامبر ۲۰۱۲)، وزیر ارتباطات و فناوری این کشور به شکل عمومی اشاره کرده بود که هند در حال حاضر از ۷۳۶ هزار BTS برخوردار است اما تنها ۹۶ هزار عدد از آنها از فناوری 3G پشتیبانی کرده و آن را در اختیار کاربران موبایل قرار می دهند.
چین و هند پرجمعیت ترین کشورهای جهان می باشند و نمی توانیم آنها را با کشور خودمان مقایسه کنیم. در نتیجه بهتر است نگاهی هم به آمار ترکیه، کشور همسایه خود داشته باشیم. وضعیت این کشور به لحاظ جمعیتی تقریباً مشابه ایران است اما مساحت آن بسیار کمتر است. (۷۸۳٬۵۶۲ کیلومتر مربع در برابر ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومتر مربع)
با توجه به آمارهای اعلام شده، ترکیه اکنون دارای ۸۰ هزار BTS است که قرار است قسمتی از آنها را برای فناوری 4G بهینه کنند.
کشور ما هم اکنون در چه وضعیتی است؟
همراه اول خبر داد که نوع چینش BTS هایش به شکل سلولی (شش ضلعی) می باشد و تماما در تلاش است تا بتواند این ساختار را حفظ کند و بتواند بازخورد قابل توجهی را از این پایگاه ها به دست آورد.
از طرفی وسعت شهرها و جاده های کشور ما بسیار زیاد است و کاملاً واضح است که بزرگترین اپراتور ایران، از تعداد BTS های کافی بهره کافی نمی برد. خصوصا اگر شرایط در حال حاضر را با تجربه ی کاربران در کشورهای همسایه مقایسه کنیم.
برای پوشش بهتر، توسعه شبکه های جدید، از بین بردن نقاط کور و ارائه بهتر خدمات اینترنتی، اپراتور اول کشور حداقل بایستی در سراسر ایران دست کم 5 هزار سایت جدید به وجود آورد. این در صورتیست که تعداد سایت های موبایل یا BTS، به افزایش و رسیدن به حدود 55 هزار دستگاه در کل کشور برای ارائه خدمات مطلوب نیازمند است.
روابط عمومی ایرانسل و رایتل تعداد دقیق و به روز BTS های خود را در اختیار دیجیاتو قرار ندادند. بر همین اساس می توانیم نگاهی به آخرین آمار رسمی ارائه شده داشته باشیم که البته مربوط به دی ماه ۱۳۹۴ می باشد. ایرانسل در تاریخ یاد شده ۱۹ هزار سایت BTS از نوع 2G و ۷ هزار BTS پهن باند داشته. این در صورتی است که در همان تاریخ، تعداد BTS های رایتل ۲۷۵۰ عدد گزارش شده است.
با مقایسه اعداد و ارقام فوق با کشورهای دیگر، کمبود آنتن BTS در کشورمان به وضوح روشن است. اما گاهی به دلایل مختلف در بخش هایی از شهر «نقاط کور» ایجاد می شود. مشکل از جایی آغاز می شود که اپراتور های ایرانی در سال های اخیر با مشکلاتی در رابطه با نصب آنتن های جدید و یا حتی جا به جایی آنها مواجه بوده اند. در این بین حتی گزارشی موجود است که نشان می دهد اپراتورهای کشورمان در برخی موارد مجبور شدند برخی از BTS های خود را از سطح تهران حذف کنند.
این موضوع ریشه در اختلافات چندین ساله شورای شهر تهران با اپراتورهای کشورمان دارد. در اسفند ماه ۱۳۹۳، شورای شهر تهران با عنوان این مطلب که تهران نباید تبدیل به مزرعه دکل های BTS شود، دستور جمع آوری بعضی از این آنتن ها در سطح شهر را صادر کرد.
«رحمتالله حافظی» رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران سال گذشته بیان کرده بود که پس از ورود تکنولوژی 3G و 4G به کشور، تعداد سایت های BTS باید به نصف حالت فعلی (سایت های 2G) برسد.
نگاهی به ساختار BTS ها و نحوه تقسیم بندی شهری آنها
استانداردی دقیق و از پیش تعیین شده برای مشخص نمودن تعداد BTS های مورد نیاز در یک منطقه یا ناحیه کوچک وجود ندارد و این امر نیازمند انجام محاسباتی کارشناسی است. یک BTS بر بستر فناوری 2G در مناطق باز می تواند تا چند ده کیلومتر را پوشش دهی کند. در صورتی که قدرت پوشش یک BTS نسل های جدید موبایل (4G و 3G) در بافت های پرجمعیت شهری تنها به چند صد متر می رسد. از یک طرف ساختمان های بلند و از طرف دیگر جمعیت کاربرانی که از یک پایگاه خاص بهره مند هستند، هر دو باعث می شود تا کلان شهرها به BTS های بیشتری نیاز داشته باشند.
به بیان ساده تر، در حالت کاملاً عادی هرچه به تعداد BTS ها در نقاط پرجمعیت کلان شهرها اضافه شود، تعداد کاربرانی که به صورت همزمان بدون قطعی می توانند تجربه یک مکالمه ای مورد قبول را داشته باشند نیز افزایش میابد.
باید در نظر داشت که کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، در حال افزایش پایگاه های گفته شده هستند تا هم کیفیت پوشش شبکه را بالا برده و هم تکنولوژی های جدید و به روز مخابراتی را در اختیار کاربرانشان قرار دهند.
اما این همه داستان نیست و نمی توان برای بهبود مکالمه و وضعیت پوشش شبکه، تنها موضوع تعداد BTSها را بیان کرد در جهان آنتن های موبایل به اشکال مختلفی با توجه به منطقه نصب می شوند. می توان برای مناطقی کاملاً باز همانند جاده ها از حالت خطی استفاده نمود ولی برای مناطق شهری پرجمعیت، متداول ترین روش نصب و تشکیل یک سلول (شش ضلعی) می باشد که در هم اکنون و با توجه به تحقیقات انجام شده، بهترین نوع نصب سیستم ها برای ارتباط بهتر آنها با هم می باشد.
در حقیقت شبکه متشکل از سلول های پوشش دهنده ارتباط رادیویی می باشد که بهتر است به شکل ۶ ضلعی طراحی شوند. به هر کدام از این سلول ها نیز با تقسیم به جهات مختلف، چند فرکانس اختصاص داده می شود که توسط ایستگاه های ثابت یا BTS پشتیبانی می گردند.