بالا رفتن تعداد دکل‌ها و تجهیزات مخابراتی و ارتباطی یکی از مسائل حل نشدنی نه فقط در ایران بلکه در جهان است؛ مسئله‌ای که از یک جهت شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مخابراتی و شهروندان را مقابل هم قرار داده و از جهتی دیگر موافقان و مخالفانی نیز در بین کارشناسان و اهل فن دارد.
این در حالی است که حل این مشکل به علت ارتباط آن با سازمان‌ها و نهادهای مختلف و داشتن ابعاد مختلف خدماتی، ارتباطی، امنیتی و اقتصادی و ایجاد تغییر در روند کنونی با سختی های زیادی مواجه است.
امادر شهری مثل مشهد اگر چه این موضوع باعث به وجود آمدن امکانات و برخورداری شهروندان از مزایای آن شده است، ولی به خاطر نبود نظارت و خلأهای قانونی در زمینه کنترل توسعه شبکه‌های موبایل، ساخت غیراصولی دکل‌های مخابراتی و سایر دکل‌ها با کاربری‌های گوناگون در شهر باعث ایجاد آلودگی بصری و به هم ریختگی مبلمان و فضای شهری شده است.
در بعضی از موارد نیز به علت نصب دکل مخابراتی در فضاهای غیراستاندارد، ایمنی و سلامت ساکنان همجوار دکل‌ها را به خطر انداخته است؛ تعدد دکل‌های مخابراتی هر اپراتور عمدتاً به علت تأکید آن اپراتور به تکمیل پوشش آنتن‌دهی در سطح شهر بوده و تا حدودی اجتناب‌ناپذیر است، اما اگر هر اپراتور دکل خاص و انحصاری خود را در سطح شهر نصب کند، کاملاً غیرضروری است.
اواخر سال۸۸ و اوایل سال ۸۹ بود که افزایش انواع دکل‌ها در سطح شهر مشهد باعث ایجاد آلودگی بصری در سیما و منظر شهری و نگرانی شهروندان از خطرات دکل‌ها شده بود.
در همان زمان بود که شورای وقت شهر مشهد، شهرداری را مکلف کرد لایحه‌ای را به منظور ساماندهی دکل‌های مخابراتی در سطح شهر ارائه دهد و قرار بر این شد در مدت زمان دو سال تعداد دکل‌های سطح شهر مشهد به یک سوم کاهش یابد، هر چند در این زمینه از همان ابتدا مقاومت‌هایی از جمله مقاومت اپراتورهای تلفن همراه و سازمان‌هایی که بدون دریافت مجوز از شهرداری دکلی را نصب کردند، وجود داشته و دارد.
در این هنگام و با توجه به اینکه هر کدام از اپراتورها در سال‌های گذشته به صورت جداگانه اقدام به نصب دکل می‌کردند، سال ۹۰ بود که لایحه ساماندهی و جمع آوری دکل‌های مخابراتی دیگری در شورای اسلامی شهر تصویب شد و نقاط مشترک برای ساخت و نصب دکل‌ها شناسایی شد تا از گسترش بی‌ضابطه و بی رویه این دکل‌ها جلوگیری شود.
همان سال بود که برای ساماندهی دکل‌ها یک بازه زمانی چهار ساله تعریف شد تا شهرداری مشهد در این بازه زمانی دکل‌های موجود را ساماندهی، جمع آوری و زیباسازی کند و قرار بر این بود که نزدیک به هزار و ۲۰۰ سایت موجود مشهد جمع‌آوری و در ۳۴۹ سایت زیباسازی شده و تجمیع شوند.
با وجود این و با گذشت بیش از ۱۲ سال از مصوبه شورای شهر مشهد، اگر چه شاهد زیباسازی برخی از این دکل‌ها در حاشیه معابر اصلی مشهد بودیم اما ظاهرا هنوز اتفاق قابل توجهی در رابطه با تجمیع این دکل‌ها که به شکل خاص در پشت‌بام بسیاری از ادارات، ارگان‌ها و سطح شهر افزایش هم داشته نیفتاده و مدیریت شهری نیز هنوز اقدام خاصی در این ارتباط انجام نداده.
توضیحات فاوا
سخنگوی سازمان فاوا شهرداری با اشاره به این موضوع که در بحث ساماندهی و البته ایجاد سایت‌های مخابراتی باید حتماً از شهرداری مجوز گرفت، اظهار کرد: سازه‌ای که احداث می شود باید تأیید سازمان نظام مهندسی را داشته باشد و به لحاظ سیما و منظر شهری مورد تأیید باشد.
مهدی‌پناه در گفت‌وگو با خبرنگار ما عنوان کرد: در خصوص جمع آوری دکل‌های مخابراتی که در سال ۹۵ در شورای شهر کلید خورد در سال ۹۶منجر به یک قرارداد مشارکتی با بخش خصوصی شد و پیش‌بینی این بود که تا آبان ۱۴۰۰، ۳۰۰ دکل تجمیعی، قابلیت پذیرش دو یا سه اپراتور را داشته باشند و شاهد تعدد دکل‌ها برای هر اپراتور نباشیم.
وی با اشاره به اینکه از شروع سال۱۴۰۰، تاکنون ۱۵۶ دکل تجمیعی را به شکل همین قرارداد با بخش خصوصی ایجاد و ۹۱ دکل تجمیعی هرم را احداث کردیم، عنوان کرد: امیدوار هستیم تا آبان ۱۴۰۰ که قرارداد ماست به ۳۰۰ دکل تجمیعی برسیم.
وی اضافه کرد: نرسیدن احتمالی ما به این رقم به چند دلیل ممکن است اتفاق بیفتد؛ یکی اینکه در یک سال و نیم گذشته ویروس کرونا پروژه‌های ما را تا حدی متوقف کرده و دیگر اینکه از ابتدای طرح با مقاومت اپراتورهایی مواجه شدیم که بعضی از دکل‌ها را بدون اخذ مجوز نصب کرده بودند.
وی همچنین تشریح کرد: در خصوص دکل‌های ارتباطی تاکنون ۳۰۰ دکل ارتباطی در شهر مشهد جمع‌آوری شده و هم اکنون از بسترهای دیگر استفاده می کنند، ولی با توجه به قانون دیگر مجوز دکل‌های مخابراتی تک‌اپراتور صادر نمی‌شود و باید حداقل دو اپراتور در یک دکل مشترک باشند تا مجوز صادر شود.
وی با بیان اینکه هم اکنون ۵۵ سایت متناظر با سایت‌های تجمیعی وجود دارد که اخطار جمع‌آوری به آنها داده شده و باید برچیده شوند، اضافه کرد: درحال حاضر دکل تجمیعی داریم که به عنوان مثال ایرانسل می‌تواند بیاید روی این دکل، اما مقاومت کرده و ۱۰۰متر جلوتر یک دکل مخصوص خودش را دارد، این دکل در اصل باید قلع شود، اما هم اینک از مسیرهای تفاهمی در حال ادامه هستیم، ولی اگر تا آبان ۱۴۰۰اتفاقی پیش نیاید این دکل‌های معارض به وسیله ابزارهای قانونی جمع‌آوری خواهند شد.
وی اضافه کرد: طرح تجمیع دکل‌های مخابراتی با بخش خصوصی است و از سال ۱۳۹۶تا ۱۴۰۱هم دکل‌های درختی و هم دکل‌های زیباسازی شده هندسی شکل را احداث می‌کنند و هیچ هزینه‌ای برای شهرداری در بر نخواهد داشت و تا سال ۱۴۰۷، بهره‌برداری از این دکل‌ها با شرکت طرف قرارداد خواهد بود و سپس، تمام عوایدش در اختیار مدیریت شهری و شهرداری قرار خواهد گرفت.
وی با اشاره به اینکه اگر نتوانیم بستر جدید تجمیعی برای اپراتورها را فراهم کنیم، مجوز جدید هم صادر می‌شود، گفت: دادن این مجوز اما جنبه بازدارندگی دارد و از طرفی درخواست‌کننده هم باید هزینه بپردازد و هم باید به تأیید سازمان‌های مربوط برسد.