به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیایاقتصاد، شیوع گستره ویروسکرونا و بیماری ناشی از آن یکبار دیگر به اهمیت ارتباطات در عصر مدرن تاکید کرد. وابستگی به اینترنت و ابزارهای دیجیتال در دو سال اخیر به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرد تا جایی که حتی افرادی که ارتباط چندانی با تکنولوژی نداشتند و همچنان به روشهای سنتی امورات زندگی را می گذراندند، ناگزیر به این ابزارهای ارتباطی روی آوردند. با همه این ها اما توسعه نیافتگی همچنان سد بزرگی در مقابل رشد نفود اینترنت در سراسر جهان است.
شواهدی که نشان دهنده این موضوع است جدیدترین گزارش منتشرشده از سوی اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) است که نشان می دهد بیش از یکسوم جمعیت جهان هرگز از اینترنت استفاده ای نداشتهاند. به تایید این گزارش، حدود سهمیلیارد نفر که برابر است با ۳۷درصد از جمعیت کل جهان، تاکنون آنلاین نبودهاند.
با توجه به محاسبات اخیر 96درصد از جمعیت 9/ 2میلیارد نفری که هرگز به اینترنت دسترسی نداشتهاند، در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند. این اتحادیه که یکی از زیرمجموعههای سازمان مللمتحد می باشد، تخمین میزند که تعداد افرادی که آنلاین شدهاند در سراسر جهان، از 1/ 4 میلیارد نفر در سال2019 به 9/ 4 میلیارد نفر در سالجاری میلادی رسیده و این به دلیل افزایش قابل توجه ارتباطات اینترنتی در دوران همهگیری کووید-19 بوده است.
با همه ی اینها اما در میان این جمعیت آنلاین، ممکن است صدها میلیون نفر تنها دز زمان های خاصی آنلاین بشوند، از دستگاههای دیجیتال به شکل اشتراکی استفاده کنند و یا با مشکلات و اختلالهای گوناگون در کیفیت و سرعت اینترنت رو به رو شوند. «هولین ژائو» دبیرکل اتحادیه جهانی مخابرات در این مورد می گوید: «اتحادیه جهانی مخابرات همچنان در تلاش است تا اطمینان حاصل کند که چه موانعی ممکن است وجود داشته باشد تا آن جمعیت 9/ 2 میلیارد نفری نتوانند به اینترنت دسترسی داشته باشند. ما اینجا هستیم تا مطمئن شویم که هیچکس از دسترسی به اینترنت باز نخواهد ماند.»
شکاف دیجیتالی معنادار
به صورت تخمینی 9/ 4 میلیارد نفر از مردم دنیا در سال2021 از اینترنت استفاده کردهاند و این آمار از سوی اتحادیه جهانی مخابرات در جدیدترین گزارش خود منتشر شده است. این به آن معنا است که تقریبا 63درصد از جمعیت جهان هم اکنون آنلاین هستند که نشان دهنده رشد 17درصدی نسبت به سال2019 می باشد. با این تفاسیر میتوان گفت در فاصله این سالها تقریبا 800 میلیون نفر به جمعیت آنلاین جهان اضافه شدهاند. در این میان ضریب نفوذ اینترنت در کشورهای منطقه آفریقا، آسیا و پاسیفیک و کشورهای کمتر توسعهیافته، در دو سال اخیر به طور میانگین رشد 20درصدی داشته است.
حال به وضوح روشن است که ICT و اینترنت نقش مهم و حیاتی در حفظ تداوم فعالیتهای تجاری، اشتغال، آموزش، مقدمات ارائه خدمات پایه به شهروندان، سرگرمی و توسعه روابط اجتماعی،دارند. پلتفرمها و خدمات دیجیتال، نوآوریهای بسیاری را به وجود آورده اند که هزینههای اجتماعی، اقتصادی و هزینههای مربوط به خدمات درمانی را کاهش داده و به بهبود و برگشتپذیری در برابر بحرانهای آینده کمک شایانی خواهند کرد. به همین خاطر هم بسیاری از اهداف هفدهگانه اصلی جهت توسعه پایدار جهانی، به ضرورت همهگیری، برجسته شده و در اولویت قرار گرفتهاند تا هزینههای بالای ناشی از محرومیت دیجیتالی را کاهش دهد.
اگر تا پایان دهه جاری بتوانیم اهداف توسعه پایدار را محقق کنیم، دستیابی جهانی به ارتباطات مفید و راهگشا به ضربالاجلی بسیار بااهمیت تبدیل خواهد شد. در واقع اگر ارزیابی درستی از شکاف دیجیتال وجود نداشته باشد، امکان کاهش آن هم وجود نخواهد داشت. کارشناسان اتحادیه جهانی مخابرات بر این عقیده هستند تا زمانیکه مشخص نشود افرادی که به اینترنت دسترسی ندارند، چه کسانی هستند، کجا زندگی میکنند و چرا آفلاین هستند، نمیتوان برآورد درستی از میزان موفقیت سیاستهای جهانی برای کاهش شکاف دیجیتالی داشت.
گزارش و آمار منتشر شده از سوی اتحادیه جهانی مخابرات، واقعیتها و مسائلی را در رابطه با شکاف دیجیتال موجود در میان مردم جهان نشان می دهد که تاثیر بسیاری خواهد داشت. با توجه به این، در حالی که تلاشها برای کاهش شکاف دیجیتال ادامه دارد و 95درصد از جمعیت جهان به اینترنت موبایل دسترسی دارند، ولی همچنان نقاط کور باقیمانده زیادی وجود دارند که تحتپوشش شبکههای اینترنت موبایل قرار نگرفتهاند.
به همین جهت است که نزدیک به 30درصد از جمعیت روستایی قاره آفریقا همچنان از دست یابی به شبکههای اینترنت موبایل بی بهره اند. این در صورتی است که حتی اگر اکثریت مردم دنیا امکان دسترسی به اینترنت موبایل را داشته باشند، کمتر از دوسوم آنها واقعا از اینترنت موبایل استفاده میکنند. این آمارها نشان میدهند که شکافی به عمق دره «گرندکانیون» (درهای عمیق در امتداد رود کلرادو در ایالت آریزونا در آمریکا) میان جمعیتی که از امکانات دیجیتال بهره مند و جمعیتی که بیبهره هستند از آن وجود دارد و بر همین اساس، 96درصد از جمعیت 9/ 2 میلیارد نفری بیبهره در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند.
خطر بیسوادی دیجیتالی
بررسی این موضوع در سطح کشورها هم میتواند نشانگر نابرابری در دسترسی به اینترنت باشد. در واقع جغرافیا می تواند عاملی مهم در این زمینه باشد. بر اساس آمارهای اتحادیه جهانی مخابرات، سهم کاربران اینترنت در مناطق شهری تا دوبرابر بیشتر از سهم این کاربران در مناطق روستایی است. این در صورتی است که شکاف نسلی در دسترسی به اینترنت هم بهوضوح نمایان است. این آمار نشان میدهد که 71درصد از جمعیت 15 تا 24 ساله جهان به اینترنت دسترسی دارند، در صورتی که این میزان برای دیگر گروههای سنی به 57درصد میرسد. بهتر است به شکاف نسلی، شکاف جنسیتی در دسترسی و استفاده از اینترنت را هم اضافه کنیم، چون جنسیت همچنان عاملی مهم در این زمینه است. بر اساس این آمار، 62 درصد از مردان جهان از اینترنت استفاده میکنند، در صورتی که این رقم برای زنان به 57درصد میرسد. با این حال اما ظاهرا شکاف جنسی دیجیتالی در تمام مناطق جهان کاهش پیدا کرده است. با همه این ها همچنان زنان در بسیاری از کشورهای فقیر و محروم جهان از نظر دیجیتال منزوی و محدود بوده و خیلی در کانون توجه قرار نمیگیرند.
در این کشورها ارتباطات آنلاین همچنان امکانی خاص به شمار میآید که تنها در اختیار عدهای معدود قرار دارد.
در واقع کاهش شکاف دیجیتال هنوز هم معنای سادهای دارد که مترادف ایجاد دسترسی برابر برای آنلاینشدن تمام مردم جهان است، در حالیکه پلتفرمها و خدمات دیجیتال پیچیده تر میشوند، شکاف دیجیتالی در بین افرادی که قادر به برقراری ارتباط درست و مفید از ارتباطات مدرن را ندارند، به سرعت افزایش پیدا می کند؛ توانایی که به عوامل مختلفی وابسته است که البته از میان آنها استطاعت مالی برجسته تر است و اهمیت بیشتری دارد. کمیسیون پهنای باند برای توسعه پایدار، هدفی را در نظر گرفته است که با توجه به آن تا سال 2025 خدمات پایه اینترنت باید هزینه کمتر از 2درصد درآمد سرانه خالص ملی ماهانه را به خودش اختصاص بدهد. با این وجود اما در نیمی از کشورهای جهان که امکان دسترسی به اطلاعات آنها وجود دارد، این هدف هنوز به تحقق نرسیده است. دیگر عامل مهم مهارتهای دیجیتالی می باشند که به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیایاقتصاد، شیوع گستره ویروسکرونا و بیماری ناشی از آن یکبار دیگر به اهمیت ارتباطات در عصر مدرن تاکید کرد. وابستگی به اینترنت و ابزارهای دیجیتال در دو سال اخیر به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرد تا جایی که حتی افرادی که ارتباط چندانی با تکنولوژی نداشتند و همچنان به روشهای سنتی امورات زندگی را می گذراندند، ناگزیر به این ابزارهای ارتباطی روی آوردند. با همه این ها اما توسعه نیافتگی همچنان سد بزرگی در مقابل رشد نفود اینترنت در سراسر جهان است.
شواهدی که نشان دهنده این موضوع است جدیدترین گزارش منتشرشده از سوی اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) است که نشان می دهد بیش از یکسوم جمعیت جهان هرگز از اینترنت استفاده ای نداشتهاند. به تایید این گزارش، حدود سهمیلیارد نفر که برابر است با ۳۷درصد از جمعیت کل جهان، تاکنون آنلاین نبودهاند.
با توجه به محاسبات اخیر 96درصد از جمعیت 9/ 2میلیارد نفری که هرگز به اینترنت دسترسی نداشتهاند، در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند. این اتحادیه که یکی از زیرمجموعههای سازمان مللمتحد می باشد، تخمین میزند که تعداد افرادی که آنلاین شدهاند در سراسر جهان، از 1/ 4 میلیارد نفر در سال2019 به 9/ 4 میلیارد نفر در سالجاری میلادی رسیده و این به دلیل افزایش قابل توجه ارتباطات اینترنتی در دوران همهگیری کووید-19 بوده است.
با همه ی اینها اما در میان این جمعیت آنلاین، ممکن است صدها میلیون نفر تنها دز زمان های خاصی آنلاین بشوند، از دستگاههای دیجیتال به شکل اشتراکی استفاده کنند و یا با مشکلات و اختلالهای گوناگون در کیفیت و سرعت اینترنت رو به رو شوند. «هولین ژائو» دبیرکل اتحادیه جهانی مخابرات در این مورد می گوید: «اتحادیه جهانی مخابرات همچنان در تلاش است تا اطمینان حاصل کند که چه موانعی ممکن است وجود داشته باشد تا آن جمعیت 9/ 2 میلیارد نفری نتوانند به اینترنت دسترسی داشته باشند. ما اینجا هستیم تا مطمئن شویم که هیچکس از دسترسی به اینترنت باز نخواهد ماند.»
در واقع کمسوادی دیجیتالی، مردم را در معرض خطرات مربوط به بخش تاریک ارتباطات یعنی حملات سایبری، کلاهبرداریهای آنلاین، اخبار جعلی و محتوای مضر، قرار میدهد. آنها، بسیاری از مردم جهان را از امکان آنلاینشدن محروم میکند، در مقابل آن یادگیری این مهارتها باعث میشود که افراد بتوانند بهره بیشتری را از کار با ابزارها و خدمات دیجیتال ببرند.
در حقیقت کمسوادی دیجیتالی، مردم را در معرض خطرات مربوط به بخش تاریک ارتباطات یعنی حملات سایبری، کلاهبرداریهای آنلاین، اخبار جعلی و محتوای مضر، قرار میدهد.